Guduzlama keseli adamzada gadymy zamanlardan bäri bellidir. Ol kesel barada maglumatlar gadymy hindi, müsür golýazmalarynda hem ýazylandyr.
Guduzlama – ýiti ýokançly kesel bolup, ol merkezi nerw ulgamyna zeper ýetme bilen häsiýetlendirilýär. Kesel döredýän wirusy, tebigatda käbir ýabany haýwanlar, ýarganatlar özünde saklaýarlar. Köplenç halatlarda keseli eýesiz itler, pişikler hem-de möjekler, tilkiler ýaýradýarlar.
Dowamy
Inçekesel – iň gadymy we giňden ýaýran keselleriň biridir. Onuň şeýledigine, Müsürde tapylan adam süňklerindäki inçekesele mahsus alamatlar hem güwä geçýär.
Gadymy asyrlaryň lukmanlary bu keseli öwrenip, näsaglan adamyň gaty horlanýanlygyny belläpdirler. Olar ony “ftiza“ diýip atlandyrypdyrlar (grekçe-hoplanma, dargama). Bu sözden hem “ftiziatriýa“- inçekeseli öwrenýän ylmyň ady gelip çykypdyr.
Keseliň alamatlary barada maglumaty Gippokratyň, Galeniň, Awisennanyň işlerinde tapyp bolýar.
Dowamy
Jyns ýollarynyň trihomoniazy – iň köp ýaýran weneriki keselleriň biri bolup, ony jynshana trihomonadasy döredýändir. Bu kesel jyns gatnaşygy arkaly geçip, başga zatlaryň (süpürgiç, moçalka, düşek we başgalar) üsti bilen ýokuşmak ýoly örän seýrek duş gelýär.
Keseliň geçişi bedeniň kesellere garşy göreşiji güýçlerine, jyns ýollarynyň ýagdaýyna we başga ýokançlyklar (gonokokklar, kömelekler, mikoplazmalar) bilen utgaşmagyna baglydyr.
Keseliň inkubasion (keseliň ýokuşyp, birinji alamatlarynyň ýüze çykýan wagty) döwri 2 - 3 güňden 3 - 4 hepdä çenli dowam edip bilýär.
Trihomoniazyň birnäçe görnüşleri bardyr:
Dowamy

Howanyň sowamagy bilen, güýz-gyş aýlary ýiti respirator wirusly keselleri (ÝRK) köpelýär. Bu keseli wiruslaryň birnäçe görnüşi (paragripp, adenowirus, rinowirus, reowirus) döredýärler. Olar esasan dem alyş ýollaryna zeper ýetirýärler.
Halk arasynda bolsa köplenç bu kesel dodakda adaty uçugyň döremegi bilen tanalyp, “sowuklama“ diylip atlandyrylýar. ÝRK-iň üstüne bakterial infeksiýa hem goşulyp bilýär.
Dowamy