Saharada ullakan gün elektrik stansiýasy gurulsa we bütin dünýä şondan energiýa alsa bolmazmy? Ol tersine klimata zeper ýetirýän bolsa nätjek!

Arassa we gutarnyksyz gün energiýasyny almakda dünýäniň iň gazaply çölleri has amatly ýerler bolup durýarlar. Çöller giň, tekiz ýerleri bol, kremniýe we gün şöhlesine baý. Şeýle-de, häzirki wagtda iň uly gün elektrik stansiýalarynyň ählisi çöllerde ýa-da gurak sebitlerde ýerleşýär.

Biz Saglykda 10 ýyldan bäri klimatyň üýtgemegi barada halkara guramalardan hasabatlary we maglumatlary terjime edip, okyjylarymyza ýetirip gelýäris. Biz sebitimizde we ýurdumyzda klimatyň uýtgemegini ýiti we gaýragoýulmasyz mesele hasaplaýarys. Şonuň üçin, Bütindünýä Bankynyň şu hasabatyndan türkmenistanly okyjynyň bilmeli maglumatlaryny türkmen diline geçirdik. Şu wagt bu hasabat we maglumatlar diňe iňlis dilinde elýeter.

UNICEF Türkmenistanyň täze wideosyna syn

Biz Saglykda "Çagaň bilen wagt geçir, terbiýesine gatnaş" diýenimizde käbir erkek okyjylarymyz "Saglyk, wagt ýok, men gazanç etmeli! Giň ýeriň gürrüňini edýäň" äheňinde jogap berýärler. Yzygideli barlaglar we ylmy faktlar atalyk mähri ýetmedik çagalaryň hem, çagalaryna mähir bermedik kakalaryň hem, ömrüniň gysga bolup, emosional we fiziki saglyk meselelerine sezewar bolýandygyny görkezýär. Muňa seretmezden, okyjylarymyzyň saldamly bölegi bu çagyryşa müňkürlik bilen garaýarlar. Biz şu hepde UNIСEF-iň hem bu il bähbitli işe goşulandygyna begendik.

King Korona bilen Miss Information wirus we nädogry habarlar ýaýradyp, ýer ýüzüni ýumurmagyň kül-külüne düşýärler. Supergeroýlar Maska we Gigiýena olaryň bet pygyllary barada eşidýärler we Adamlary halas etmegiň ugruna çykýarlar.

Esasy faktlar:

↪ Dünýä boýunça rak çagalaryň we ýetginjekleriň ölümçiliginiň esasy sebäpleriniň biri bolup, her ýyl doglandan 19 ýaşa çenli 400.000 çagalarda we ýetginjeklerde anyklanylýar.

↪ Çaga onkologiki keseller howply çişleriň dürli görnüşlerini öz içine alýar. Olaryň arasynda esasan leýkozlar (akganlylyk), beýniniň howply täze döremeleri, limfomalar we gaty döremelere degişli bolan neýroblastomalar we nefroblastomalar ýygy duş gelýändir.

↪ Eger ýokary girdeýjili ýurtlarda rakdan çagalaryň 80% sagalýan bolsa, pes we orta girdeýjili döwletlerde sagalma diňe ortaça 15%-45% ýagdaýlarda bolup geçýändir.

Kafeler, restoranlar, bazarlar, naharhanalar, we barlar – hiç bir plastiksiz!

Häzirki wagtda, ýurdumyzyň kafelerinde we restoranlarynda bir gezek ulanylýan plastik gap-gaçlar we plastik paketler diýseň köp gabat gelýär. Içgileriň ýany bilen plastik turbajyklar, naharyň ýany bilen bolsa plastik gap-gaçlar berilýär. Eger siz galan nahary ýanyňyz bilen alyp gitmekçi bolsaňyz, ony penopolistiroldan (ýylylygy uzak saklaýan) ýasalan guta salyp, plastik pakede dolap berýärler.

Köpçülik bolup iýip-içilýän ýerleriň iýmitdir içgileri müşderileriň ýanlary bilen alyp gelen gaplaryna goýup bermegini nädip gazanyp bolarka? Ýewropa ýurtlarynda, ABŞ-da, Kanadada, Awstraliýada bu medeniýete gabat gelseň bolýar. Emma, biziň ýurdumyzda, adamlaryň plastigiň zyýanlaryndan habarsyzdygy sebäpli, heniz beýle medeniýet ýok.

Türkmençilikde biraz wagt görüşmedik tanyşlaryňa ýa-da garyndaşlaryňa duşulanda "A gyz, semräpsiň-le!" ýa-da "Näme beýle gün-günden horlanýaň?" ýaly jümleleri häli-şindi eşidip durýarys. Sen şeýle sözleriň olary eşidýäne we aýdýana edip biljek täsirler barada oýlanyp görüpmidiň?

Sosial mediýanyň durmuşymyza berk ornaşmagy bilen, beden we daşky görnüş baradaky meseleler has hem ýitileşdi. Häzirkizaman jemgyýetimizde ýörgünli käbir "standartlar" sebäpli, ýaşlaryň we ýetginjekleriň arasynda birek-biregi kemsitme we çetleşdirme meselesi hem gitdikçe köpelýär.

Näme üçin Gazagystan suisid (janyňa kast etmek) boýunça öňde barýar? 1-nji bölüm. Çagalar we ýetginjekler. Dokumental film. – Почему Казахстан в лидерах по суицидам? Часть1. Дети и подростки.

Saglygyň redaksiýasy bu filmi ene-atalara, mugallymlara we psihologlara görmegi maslahat berýär.

Bu filmde çagalaryny ýitiren ene-atalar we maşgala agzalary başdan geçirenlerini gürrüň berýärler. Çagalaryny ýitiren ene-atalaryň köpüsi "Hiç zat duýdurmaýardy. Ähli zat gül ýalydy" diýýärler. Filmde psihloglar nähili alamatlara (ýetginjegiň daş keşbine, hereketlerine, duýgularyna) üns bermelidigini düşündirýärler. Şeýle-de, film nesilleriň (ene-atalar we çagalar) arasyndaky aratapawutlary düşündirmäge synanyşýar. Suisidiň ähli maşgala agzalarynyň fiziki we ruhy saglygyna we bütin jemgyýete ýetirýän täsiri bellenilýär. Filmde psihologlaryň sanynyň azlygyndan we elýetersizliginden hem söz açylyp, mekdeplerde edip boljak işleriň üstünde durup geçilýär. Filmde şeýle düşünjeler berilýär.