• Makalalar
  • Psihologiýa

Üns ber! Saýtyň esasy maksady Siziň saglyk babatdaky gözýetimiňizi giňeltmekdir. Şonuň üçin-de, saýtda berilýän maglumatlar esasynda öz-özüňi bejermek maslahat berilmeýär. Öz-özüňi bejermeklik düýpli kynçylyklara uçradyp, janyňyza howp salyp biler. Saýtdaky makalalar, materiallar we beýleki maglumatlar bilim maksatly bolup, lukmanyň bejergisiniň ýa-da maslahatynyň ýerini tutup bilmeýär.

ILERI TUTMA ALDAWY

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 5.00 (2 Ses)

private truths public liesIleri tutma aldawy (preference falsification) sosial basyş sebäpli, adamyň öz islegleri barada aldamasydyr. Bu gündelik durmuşda köp bolup geçýär. Mysallar:

Dowamy

  • 1703 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.67 (3 Ses)

narcissistic disorderPerwerz narsisistik bozulma – psihologik bozulmanyň ady.

Perwerz narsisist – perwerz narsisistik bozulmadan ejir çekýän adam.

Perwerz narsisistik şahsyýet (перверзный нарцисс) – bu ýiti narsisistik bozulmadan ejir çekýän adam bolup, ol aslynda öz-özüni ýazgaryjy we özüne bolan ynamy pes bir keşbe eýedir. Emma başgalaryny kemsitmek arkaly özüne bolan ynamyny artdyrmaga çalyşýar. Beýle bozulmasy bolan şahslar yzygiderli özlerini beýlekilerden üstün görkezip, daş-töweregindäkileri özlerine haýran etdirme zerurlygyny duýýarlar.

Dowamy

  • 1613 gezek okalan

STANFORD TÜRME EKSPERIMENTI

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.22 (9 Ses)

zimbardo turme eksperimentiGowy adamy erbet ýerde goýsaň näme bolar? Adamçylyk ýeňermi ýa zalymlyk?

"Bu soraga nädip jogap gözleýişimiz we alan netijämiz sizi haýran galdyrar. Biz iki hepdelik türme durmuşynyň psihologik derňew işini 6 günden soň togtatmaly bolduk. Çünki, eksperiment oňa gatnaşýan talyplara erbet täsir edip başlady. Sanlyja günüň içinde, sakçylarymyz zalymlaşdy, tussaglarymyz bolsa depressiýa düşüp, erbet stresiň alamatlaryny görkezip başladylar. Nämäniň bolup geçenini we onuň ynsan tebigaty barada näme aýdýanyny bilmek üçin, eksperimenti doly okamagyňyzy haýyş edýärin".

Dowamy

  • 2292 gezek okalan

ÝOLDAŞYM ÖRÄN GABANJAŇ

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 3.83 (6 Ses)

yoldasym oran gabanjanSalam Saglyk.

Ýoldaşym örän gabanjaň. 8 ýyl durmuşyň dowamynda görmedik günüm galmady. Aýrylyşmajak bolup her zadam etdim. Bolmady. Psihologa gideli hem diýdim. Men onuň hemişe aýdýan erbet sözlerinden, yňyrdylaryndan, kemsitmelerinden gaty ýadadym. Men näme etmeli?

Dowamy

  • 2496 gezek okalan

TOPARLAÝYN PIKIRLENME NÄME?

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 5.00 (4 Ses)

toparlayyn pikirlenmeToparlaýyn pikirlenme (iňlisçe: groupthink) psihologik hadysa bolup, ilkinji gezek 1972-nji ýylda sosial psiholog Irwing L. Janis tarapyndan ulanylýar. Toparlaýyn pikirlenme endigi gowy niýetli adamlardan düzülen toparlaryň oýlanyşyksyz we ýaramaz hereket etmegine getirýär. Jebislik ýa-da jebislige bolan isleg topardaky adamlary hemme zada göz ýumup, ylalaşmaklyga iterip bilýär. Bu ýagdaý toparyň düşünişmezliklerden gaça durmagyna we tankydy pikirlenmän karara gelmegine sebäp bolýar. Karara gelmegiň bu usuly belli bir talaba boýun bolmagyň ýa-da agzybirligi oýlanyşykly pikirlenmekden öňde goýmagyň netijesinde döräp bilýär.

Toparlaýyn pikirlenilende, topardakylar şübhelerini we tankytlaryny aýtmakdan ýa-da gelnen karar bilen ylalaşmazlykdan gaça durýarlar. Olar agzybirligiň hatyrasyna ahlak, etiki taýdan ýaramaz kararlara göz ýumýarlar.

Dowamy

  • 2118 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 5.00 (4 Ses)

solomon asch introBiz nirede ýaşaýan bolsak hem bir jemgyýetiň ýa toparyň agzasydyrys. Biz jemgyýet bolup dem alýarys, jemgyýet bolup işleýäris, we jemgyýet bolup ýaşaýarys. Köplenç täzelikleri hem köpçüligiň dilinden eşidýäris, köpçüligiň geýýän eşigini geýip, köpçüligiň diňleýän aýdymyny diňleýäris. Siz köpçüligiň agzasy hökmünde, öz islegleriňize we saýlawlaryňyza özüňizi doly jogapkär duýýarmysyzyň? Okuwda, işde, ýa maşgalaňyzda bir zady saýlamak üçin topar bolup ses berýärsiňizmi? Köpçülik bolup edilýän saýlawlara gatnaşanyňyzda köpçüligiň basyşyny duýýarsyňyzmy ýa erkin hereket edip bilýärsiňizmi?

Dowamy

  • 2116 gezek okalan

MILGRAMYŇ TABYNLYK EKSPERIMENTI

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.57 (7 Ses)

Milgram eksperimentiPsihologiýada adamyň tabynlygy barada iň meşhur ylmy barlaglaryň birini Yale uniwersitetiniň psihology Stanley Milgram geçirýär. Onuň geçiren eksperimenti adamda höküm edijä tabyn bolmak we şahsy wyždan arasyndaky gapma-garşylyga üns çekýär.

Milgramyň bu eksperimenti (1963-nji ýyl) geçirmegine Ikinji Jahan Urşunda Adolf Eichmann we onuň ýaranlary tarapyndan edilen gyrgynçylygyň (genosid) aklanylmagy üçin hödürlenen pikirler sebäp bolýar. Uruşda gyrgynçylyk jenaýatyna gatnaşyjylar suduň öňünde özlerini "biz diňe ýolbaşçylaryň buýruklaryna tabyn bolduk" diýip aklamaga çalyşýarlar. Bu Milgramy oýa batyrýar we ol öz eksperimentiniň üsti bilen şu soraglara jogap gözleýär:

Dowamy

  • 2408 gezek okalan

SEN ZEFIR TESTINDEN GEÇERMIŇ?

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.83 (6 Ses)

marshmallow test

Çagakaň ulular gürrüň edende "ýuwaş otur" jümlesini köp eşidýärdiňmi? Otagda biri ýatyrka telewizor görüp bilmezlik ýa-da myhmanlar gelýänçä saçakdaky hiç zady elläp bilmezlik megerem çagalyk döwrüniň iň bir sabyr talap ediji pursatlary bolan bolsa gerek. Emma islegleriňe erk etmäni we sabyr etmekde hözüriň bardygyny öwrenmek çagalykdan ululyga bolan syýahatyň ullakan bölegi hasaplanylýar.

Çagalaryň bu möhüm ukyplary nädip, haçan, we näme üçin öwrenýändiklerini barlamak "zefir testi" atly meşhur ylmy işiň esasy maksadydy. Stanford uniwersitetindäki psiholog Walter Mischeliň ýolbaşçylyk etmeginde 1970-nji ýyllarda geçirilen bu test çagalara her gün buýrulýan zadyň (oturmak we garaşmak) laboratoriýadaky görnüşini hödürledi.

Dowamy

  • 2034 gezek okalan

ÖWRENILEN EJIZLIK

  • Hyzmatdaşymyz
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.75 (12 Ses)

owrenilen ejizlik1965-nji ýylda amerikan psihology Martin Seligman işdeşleri bilen bilelikde ylmy barlag geçirýär we adamlaryň ýa-da haýwanlaryň bir zady başga bir zat bilen baglanyşdyrma prosesini öwrenýär. Bu barlagda Seligman itlerde eksperiment geçirýär. Ol ilki jaň kakýar, soňra bolsa iti çalaja tok urdurýar. Şuny birnäçe gezek gaýtalanyndan soňra it tok urgusyna entek ol başlamanka jogap berýär: ýagny, it jaňy eşden badyna özüni tok uran ýaly alyp barýar.

Emma haýran galdyryjy hadysa eksperimentiň indiki tapgyrynda bolup geçýär. Seligman bu gezek iti ortasyndan pessejik haýat bilen ikä bölnen giňiş guta salýar. It haýatyň beýleki tarapyny hem görüp bilýär we islese haýatdan böküp o tarapa geçip bilýär. Haýatyň bir tarapyndaky ýeri elektrikleşdirýärler, beýleki tarapyny bolsa şol durşuna galdyrýarlar. Soňra Seligman iti elektrikleşdirilen tarapda goýýar we ýene-de ýeňil derejeli tok urdurýar. Ol itiň tok uran badyna haýatdan böküp, beýleki tarapa geçmegine garaşýar.

Dowamy

  • 2894 gezek okalan