Pökgerip, tegelenip duran garyn diňe eýjejik körpejeleri we hamyla aýaly bezäp biler. Galan adamlary bedende peýda bolýan bu artykmaçlyk görksüz edýär.   Käbir adamlar köp iýýär, az hereket edýär, kemsiz bedenli bolmak üçin hiç bir güýç sarp etmeýär. Ynha-da, günlerde bir gün görkden gaçan sudury gözüne ilýär we uzak wagtyň dowamynda aladasy edilmedik syratyny, az möhletiň dowamynda tertibe salmaň ugryna çykýar. Şular ýaly ýagdaýda, gözel-görkana bolmagyň ugruna çykanlar, bu dünýäde az möhlediň içinde şeýle gudraty berjaý edip bolmajakdygyny berk ýadynda saklamagy zerurdyr. Hiç haçan – "Üç günüň içinde ýeňillik bilen garyn salmakdan halas ederis", – diýen mahabatlanmalara ynanmaň. Bu maglumat köplenç hakykat bolmagyň deregine, beden üçin örän zyýanly bolýar. Garyn salmaklyk bilen köne barlanan usullar bilen göreşip başlaň, ilkinji netijeleri gazananyňyzdan soň bolsa, bu ugurdaky göreşiňizi taşlamaň.

Sagdyn iýmitlenmegiň biziň saglygymyz üçin näderejede wajypdygy her birimize bellidir. Käte iýmit bilen biziň bedenimize zyýanly maddalar hem  aralaşýar. Şol zyýanly maddalara önümçilikde işlenilen azyk harytlaryň düzümindäki dürli  garyndylar degişlidir. Umuman, biziň bedenimiz birgiden gerekmejek zatlardan özbaşdak saplanmaga ukyplydyr. Emma şol gerekmejek zyýanly maddalaryň sany  aşa köp bolsa, adam bedenine agram düşýp, näsazlyklar ýüze çykyp başlaýar.

Öz saglygy barada alada edýän her bir adam ilkinji nobatda düzüminde zyýanly garyndylar bar bolan iýmit önümlerinden ýüz öwürmelidir ýa-da, iň bolmanda, şeýle önümleri ujypsyzja mukdarda ulanmalydyr.

Men näme üçin horkam, bedenimiň agramymy nädip ýokarlandyrsamkam? – diýen soragy berene, töweregindäki adamlaryň haýran galma bilen seretjegi düşnüklidir. Sebäbi mydama berhiz tutup, trenažor zallardan çykman beden agramyny kemeltmegi, biliniň bir santimetr hem bolsa inçelmegini arzuw edip,  horlanmagyň dürli çärelerini gözläp ýörenler bu soraga hiç wagt düşünmezler. 

Ýöne çensiz hor adamlarda semremek islegi diňe daş keşbine timar bermek üçin ýüze çykman, käbir ýagdaýlarda saglygy üçin zerur bolýar.

Et – örän tagamly we peýdaly önüm hasaplanylýar. Adam öz ömrüniň dowamynda dürli mallaryň we guşlarynyň etini gaýnadylan, gowrulan görnüşde, et önümleri görnüşinde kabul etmäge ymtylýar.  Emma her bir adama saglyk ýagdaýyna baglylykda nähili et iýmelidigine üns bermek peýdaly bolsa gerek. 

Wegetarianlar (et kabul etmäni ret edýänler) etiň zyýanlydygyny belleseler-de, onuň birgiden peýdaly taraplaryny aýdyp geçmek ýerliklidir.

Aýallaryň ählisi diýen ýaly görmegeý, hortap durkuny saklamak ýa-da horlanmak isleýär. Munuň üçin dürli berhizler tutulýar, işdäni peseltmegiň ýollary gözlenilýär, açlykdan ejir çekilýär we netijede stress ýagdaýlara sezewar bolunýar. Emma stress ýagdaýda kemeldilen kilogrammlar hökman iki esse bolup yzyna dolanýandygy subut edildi. Şol kilogrammlar bilen keýpsizlik, ynamsyzlyk, dünýädäki ähli zatlar biderek diýen pikir  dolanyp gelýär. Şeýle ýagdaý ýüze çykanda, näme etmeli? Gözelligi we syraty nerw ulgamyna zyýan ýetirmän nädip saklamaly? Işdäni nädip çäklendirmeli?

Dükana baryp şöhlatlaryň, konditer önümleriniň, çipsleriň ýa-da  batyrmalaryň daşyndaky etiketkalary okanymyzda, önümiň düzümine girýän birgiden düşnüksiz sözlere gabat gelýäris. Olar iýmit önümlerini däl-de, himiki zawodyň önümlerini ýatladýar. "E" belgili garyndy alyjyny has iňkise goýup, howatyrlanmaga mejbur edýär. Mysal üçin E 412, E 260 we şoňa meňzeş belgiler. "E" belgiler nämekä we olar şeýle howplumyka?

Hozlaryň we maňyzlaryň ähli görnüşleri mikroelementlere we witaminlere, beloklara we aminoturşulyklara örän baýdyr. Günde hoz ýa-da maňyz iýýän adamyň bedeninde zyýanly galyndy bolmaýar, onuň ýüregi we beýnisi has gowy işleýär.

Hoz

Hoz iň pedaly iýmitleriň biri hasaplanylýar. Onuň düzüminde gan damarlaryny berkidýän E witamininiň we immuniteti berkidýän C witamininiň köp mukdary bardyr. Hoz ýatkeşligi berkidýär, ganyň düzümindäki holesteriniň derejesini peseldýär, ýüregi we bagry goraýar.

Hoz aterosklerozyň we ýokary gan basyşynyň öňüni almakda örän peýdalydyr. Ol immun ulgama oňaýly täsir edýär, nerw bozulmalarda we ukusyzlykda kömek edýär.

Adaty gök önüm bolan turp adamyň saglygyny berkitmek üçin giňden ulanylýar. Köki miweli bu ösümlik mineral maddalara baý bolup, onuň düzüminde gury maddalar (13%), beloklar (2%), uglewodlar (8,4%), C, B1, B2 witaminler, organiki turşylyklar, efir ýaglary we glýukozidler bardyr. Dürli maddalara baý bolan turpy gyş aýlary we ýaz aýlarynyň başynda bedende witaminleriň we mineral duzlaryň ýetmezçiligini dolmak üçin ulanmak peýdalydyr. Onuň ýokançlyklara garşy göreşmek ukyby hem güýçlüdir.

Täze ýyl baýramy her bir adam üçin iň gyzykly, şowhunly baýramlaryň biridir. Her bir adam, her bir maşgala bu ajaýyp baýramçylyga sabyrsyzlyk bilen garaşýar. Täze ýyl golaýlanda, bazarlar, dükanlar alyjylardan dolýar. Täze ýyly naz-nygmatlardan doly saçak bilen garşylamak däbe öwrülendir. Şol sebäpli hem her birimiz iň oňat azyk önümlerini saýlap alýarys. Hut täze ýyl agşamynda saçagyň sahylyk bilen bezelişine, onda goýulýan tagamlara geljek ýylyň berekedi bagly hasaplanylýar. Hatda halkyň arasynda "Täze ýyly nädip garşylasaň, ony şonuň ýaly hem geçirersiň" diýen ýörgünli pikir hem bardyr.

Bal – dürli ösümlikleriň güllerinden ýygnalyp alynýan süýji nektar. Bal adamyň içki organlarynyň köpüsiniň işini kadalaşdyrýar, ganyň düzümini gowulandyrýar, bedeniň kesellere garşy durmak ukybyny ýokarlandyrýar, ony wagtyndan öň garramakdan saklaýar.

Bal örän ýokumly serişdedir. Onuň esasy maddalary: uglewodlar, mineral maddalar, witaminler, fermentlerdir. Bir ýylyň dowamynda günde 20-50gr bal ulanylanda, ganyň düzümi gowulanýar, adamyň bedeninde maddalar alyş-çalşygy kadalaşýar. Balyň düzümine, esasan, beýleki önümlerde seýrek duş gelýän  fruktoza,witaminler, şeýle-de kaliý, magniý ýaly mineral maddalar girýär.