Üns ber! Saýtyň esasy maksady Siziň saglyk babatdaky gözýetimiňizi giňeltmekdir. Şonuň üçin-de, saýtda berilýän maglumatlar esasynda öz-özüňi bejermek maslahat berilmeýär. Öz-özüňi bejermeklik düýpli kynçylyklara uçradyp, janyňyza howp salyp biler. Saýtdaky makalalar, materiallar we beýleki maglumatlar bilim maksatly bolup, lukmanyň bejergisiniň ýa-da maslahatynyň ýerini tutup bilmeýär.
Duodenit – bu oniki barmak içegäniň (latyn dilinden – duodenum) nemli örtüginiň alawlama ýagdaýydyr. Ol iýmit siňdiriş ulgamyna degişli möhüm agza bolup, aşgazandan soň ýerleşýändir we inçe içegäniň başlangyjy bolup durýandyr. Onikibarmak içegede iýmit aşgazanasty mäziň bölüp çykarýan şiresi bilen işlenilýändir we sorulma taýynlanylýandyr. Ondan başga hem, onikibarmak içege iýmit siňdiriş ulgamyň işini we alyş-çalyş hadysalary sazlamaga kömek edýän gormonlary işläp çykarmaga gatnaşýandyr.
Kerlik – bu eşitmek ukybynyň doly ýa-da bölekleýin (gulagy agyrlyk, eşidişiň peselmegi) peselmegidir. Bu ýagdaýdan ilatyň 5%-e golaýy ejir çekýändir. Bu keselde adam düýbünden eşitmeýär ýa-da eşidişiň pesligi sebäpli sözleri aýyl-saýyl edip bilmeýär. Şol sebäpli hem adam başga adamlar bilen sözleşip bilmeýär we onuň beýleki adamlar bilen gatnaşygy kynlaşýar.
Lipoma – ýag dokumasyndan emele gelýän howply bolmadyk täze döremedir. Köplenç deriniň üstki gatlagynyň aşagynda ýerleşip, ýekeje çiş bolup ýüze çykýarlar, ýöne deriniň hemme gatlagynda, hat-da myşsa gatlaklarynda hem peýda bolup, köpleýin hem ýüze çykyp bilýärler. Lipomalaryň ösüşinde howply çiş keseline geçmek töwekgelçiligi örän kiçi bolup, ol haýal ösýändir.
Lipomanyň derasty ösýän görnüşi has köp duş gelip, peýda bolýan lipomanyň 95% görnüşi ýekelikde ýüze çykýandyr. Toparlaýyn ýüze çykýan görnüşleri endokrin näsazlyklary bolan adamlarda köp gabat gelýär. Şeýle hem köplük bolup ýüze çykýan görnüşi erkek adamlara garanyňda, aýallarda ýygy duşýar.
Ähli janly-jandaryň ýaşaýşy üçin wajyp zatlaryň biri – dem alyşdyr. Şonuň üçin hem bedeniň arkaýynçylygy, oňaýlylygy, agzalaryň dogry işlemegi dem alşyň hiline baglydyr.
Burnuň dykylmagy güýz-gyş döwürlerinde beden üçin köpdürli oňaýsyzlygy döredýän esasy meseleleriň biridir. Burnuň çylşyrymly gurluşy dem alşyň kynlaşmagyna getirip bilýändir.
Geliň, düşünmek üçin burnuň gurluşyna üns bereliň:
Damaryň içki diwarynyň gaýnaglamagy we şonuň netijesinde diwarda trombyň (gan lagtasy) emele gelmegine – tromboflebit diýilýär. Köplenç tromboflebit aýaklarda duş gelse-de, aýratyn ýagdaýlarda ol ellerde, döş kapasa wenalarynda we boýun wenalarynda hem emele gelip bilýär. Damaryň diwarynda tromb emele gelmän gaýnaglama hadysasy dörände flebit barada aýdylýandyr.
Ýumurtgalygyň kistasy diýip, onuň dokumasynda suwuklygyň ýygnanmagy netijesinde emele gelýän howply bolmadyk döremä aýdylýar. Ýumurtgalygyň kistalary önelgelilik ýaşyndaky aýallaryň arasynda has ýygy duş gelip, 30% ýagdaýlarda ol aýbaşy halkasy kadaly aýallarda duş gelse, 50% halatlarda ony bozulan aýbaşyly aýallarda syn etmek bolýandyr. Aýbaşydan galma döwründe kistalar 6% ýagdaýlarda duş gelýändir.
Köplenç ýagdaýda ýumurtgalygyň wagtlaýyn döreýän bozulmalary netijesinde emele gelýän kista zenan maşgalanyň saglygyna howply bolman biler we onuň bejergisiz hem her aýbaşydan soň kiçelip, ýitmegi mümkindir. Ýumurtgalygyň şeýle görnüşli kistalary funksional ýa-da wagtlaýyn döreýän diýlip atlandyrylýar. Ýöne kistalaryň wagtyň geçmegi bilen ýitmeýän görnüşleri hem bolup, olara organiki kistalar diýilýär.
Adam aýagy bedende esasy mehaniki hereketi ýerine ýetirýän agzalaryň iň esasylarynyň biridir. Her günde aýaklarymyzyň bu mehanizmi amala aşyryp uly agramlara sezewar bolýandygy üçin, olara yzygiderli dogry ideg edilmelidir.
Durmuşyň häzirki zaman talaplary sebäpli uzak gün aýak üstünde gezilip, hat-da olara ideg etmeklige wagtymyzyň tapylmaýan pursatlary hem az bolmaýar. Köplenç bolsa aýaklarda döreýän agyrylara kän üns hem bermeýäris. Aýaklar diňe bir ýadawlyk sebäpli agyrýan bolsa, onda dynç alnandan soň agyrylaryň aýryljagy ikuçsyz bolsa hem, bu ýagdaý käte çynlakaý bir keseliň başlangyjy, alamaty hem bolup bilýändir.
Enterokolit – içegeleriň (inçe we ýogyn içegeler) içki nemli gatlaklarynyň sowuklamagy netijesinde döreýän zeperlenmeleri öz içine alýan keselleriň uly toparlarynyň biridir.
Keseliň geçişi ýiti we dowamly görnüşlerde bolup bilýändir. Ýiti enterokolit köplenç ýokançlyklar we iýmit zäherlenmeleri bilen baglylykda ýüze çykýar. Ol içegeleriň diňe üst ýüzündäki nemli gatlagyna zyýan ýetirip, aşaky gatlaklary zeperlemeýär. Adatça ýiti gastrit bilen bile duş gelýär. Şonuň üçin ýiti enterokolitde bejergi iýmit berhizi we aşgazanyň zeperlenmegini hem aradan aýyrýan serişdeler göz öňünde tutulyp bellenilýär.
Gyzylödegiň eroziýasy – aşgazan şiresiniň yzygiderli gyzylödege düşmegi netijesinde gyzylödegiň nemli gatlagynyň zeperlenme ýagdaýydyr.
Aşgazan şiresi duz turşylygyna baý bolup, ol nemli gatlagy bozujy, zeper ýetirji häsiýete eýedir. Aşgazan şiresi kadada gyzylödege düşmeli däl hem bolsa, köp sebäpleriň täsiri bilen, meselem, diafragma ingisi, sary gaýnamalar, ýanyklar, gyzylödegiň şikeslenmegi netijesinde onuň nemli gatlagyna öz ýaramaz täsirini ýetirip biler.
Trofiki baş keseli aýratyn bir kesel hökmünde seredilmän, ol öz içine birnäçe keseliň alamatlar toplumyny jemleýändir. Trofiki başlar baradaky maglumatlar biziň döwrümize gadymy Müsür döwletiniň tebiplerinden ýetip gelip, bu kesel adamzada gadym döwürlerden bäri belli bolupdyr. Häzirki wagtda dünýäde 2 mln. gowrak adam aýaklarda dörän trofiki baş keselinden ejir çekýändir.
Использование и распространение материалов рекомендуется, однако, воспроизводство и публикации копий материалов не могут быть использованы в коммерческих целях. Дальнейшее использование разрешается в соответствии с условиями лицензии Creative Commons.
Use and dissemination of the materials is encouraged; however, reproduction and cross-posting of copies may not be used for commercial purposes. Further usage is permitted under the terms of the Creative Commons License.
Materiallary ulanmak we ýaýratmak maslahat berilýär. Emma materiallaryň göçürme nusgalaryny gazanç maksady bilen gaýtadan işläp çap etmek gadagandyr. Bu materaillary mundan beýläk Creative Commons lisenziýasynyň şertlerine laýyklykda ulanmak rugsat edilýär.